Finnkona.
Finnkona er ei øy som ligg ved utløpet av Ranfjorden
, i skipsleia utanfor Fagervika
i Leirfjord kommune
, mellom
Sandnessjøen
og
Nesna
.
Øya har mange
gravrøyser
som vitnar om at øya har vore bruka av folk heilt frå
jernalderen
. Røysene kan òg knyttast til seinare samisk bruk. Øya er nemnd under garden Fagervika i Olav
Engelbrektssons jordebok
(ca. 1533).
Namnet er ikkje sikkert forklart, men kan ha samanheng med
sjøsamisk
bruk av øya. Ein stor stein, som etter tradisjonen er ein
offerstein
, er definert som
samisk
kulturminne
.
Slik øya ligg til, langt frå land og langt frå dei kjende symjerutene for
rein
, vert ho ikkje regelmessig bruka i
reindrifta
, men det er kjend at ho år om anna vart bruka som mellomlandingsplass når reinen vart sumd mellom Fagervika og
Løkta
.
Helgeland Skogselskap
kjøpte «øen Finkonna gaards-no 95, brugs-no 1 i Nesne thinglag af skyld mark 1,30» for 600 kr i 1906, og dei sette i gang eit
skogreisingsprosjekt
på øya. For planteforsyninga vart det etablert ein
planteskole
på øya. Alb. Klæboe i Fagervika vart tilsett som oppsynsmann for eigedommen.
Ulike treslag vart prøvde; alminneleg
gran
, alminneleg
furu
,
buskfuru
,
sembrafuru
,
engelmannsgran
,
blågran
,
sibirsk lerk
,
bjørk
,
ask
og
rogn
.
Fram til 1920 vart det sett ut 57 000 plantar, av dei treslaga som først vart planta, var det engelmannsgrana som greidde seg best. Sidan fekk dei sjå at det treslaget som tålte klimaet best, var
sitkagrana
, som vart planta frå rundt 1950.
Skogselskapet fekk røyne at sjølv om jorda var god, og plantane voks godt i starten, var øya med si vêrutsette plassering ved munningen av Ranfjorden ei skogens yttergrense. I tillegg fekk dei problem med
vånd
som undergrov plantefelta.
På 1990-talet lagde skogselskapet ein skogsti på øya, slik at folk kan sjå på kulturminne, vegetasjon og ulike treslag i eit utsett havklima.